MUHTEŞEM İ K İ L İ.........
Türkiye’de insan fizyolojisi alanında kaynak kitap ihtiyacı, büyük ölçüde yabancı dillerdeki eserlerin Türkçeye çevrilmesiyle karşılanmaktadır. Bu çalışmaları oldukça değerli görmekle birlikte kendi dilimizde, orijinal görselleriyle her yönden özgün bir kitabın yazılması şüphesiz daha büyük kıymet arz etmektedir. Farklı üniversitelerde görev yapan 72 öğretim üyesinin bir araya gelip bilgi ve birikimlerini bu çalışma için ortaya koymaları, Türk fizyoloji ailesinin gücünü, birlikteliğini ve vizyonunu göstermesi açısından önemlidir. Bu durum, kitaba ayrı bir değer katmıştır. Gelinen noktada “İnsan Fizyolojisi”
kitabı pek çok yönüyle fizyoloji alanında Türkiye’de bir ilktir.
“İnsan Fizyolojisi” kitabı, Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık ve Sağlık Bilimleri Fakülteleri öğrencilerinin ihtiyaç duyabileceği güncel bilgileri içeren, 15 ünite ve 69 bölümden oluşmaktadır. Kitap temel olarak tıp fakültesi öğrencileri düşünülerek hazırlansa da lisansüstü öğrenim görenlerin, uzmanların ve özet bilgi arayan öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlenmiştir. Bölümler, kendi alanlarında uzman ve fizyoloji alanında uzun yıllara dayanan eğitim-öğretim tecrübesine sahip tıp fakültesi öğretim üyeleri tarafından yazıldı. Her bir ünitenin editörlüğü deneyimli uzmanlarca yapıldı. Editörler Kurulu, tıp fakültesi öğrencilerinin bilmesi gereken önemli öğrenme hedeflerini/konularını seçerek kitabı önce ünite başlıklarına, sonra da ünitede yer alması gereken bölümlere ayırdı.
Bölüm yazarları belirlenen konuları güncel, öz ve anlaşılır bir biçimde kaleme aldılar. Bölümlerin sonunda, konuların özetlendiği bilgilerin bulunması öğrendiklerini pekiştirmek isteyen öğrenciler için kolaylık sunmaktadır. Yerine oturmamış, araştırma düzeyinde olan ve değişmesi muhtemel bilgilere kitapta yer vermekten kaçınılmıştır.
Bu kitabın bir başka özelliği de fizyoloji konularını klinik ile ilişkilendirmesidir. Bu bağlamda, bölümlerin/konuların sonunda “Klinik Fizyoloji” adı altında bir başlık yer almaktadır. Klinik Fizyoloji başlığı altında o bölümde anlatılan fizyolojinin temel kavram ve konularının klinikteki karşılığı durumundaki sendrom ve/veya hastalıkların patofizyolojisine yer verilmektedir. Böylece öğrencinin edindiği teorik fizyoloji bilgilerinin klinikteki anlam ve önemini karşılaştırmalı olarak kavramasına imkân sağlanmaktadır. Her bir ünite, taşıdığı anlam ve amaca uygun olarak ayrı bir renk ile renklendirilmiştir. Ünitedeki tablolar, grafikler, diyagram, akış şeması ve klinik fizyoloji kısımları ünitenin rengi ile eşgüdümlü bir düzen içerisinde sunulmaktadır. Görseller, bu kitaba özgü tutarlı bir tarz ve bakış açısı ile konunun öğrenilmesini kolaylaştırıcı şekilde çizilmiştir. Bölümlerde yer alan görsellerin biri hariç tamamı özgün olup bu kitap için çizilmiştir. İstisnaî bir şekil, Prof. Dr. Aziz Sancar’ın izni alınarak bu kitapta kullanılmıştır. Kendisine bu nezaketi ve hassasiyeti için ayrıca teşekkür ediyorum.
Bölümlerin yazımında TDK sözlüğünde yer alan kelimeler tercih edilmiş, güncel bir dil kullanılmıştır. Yabancı dillerden Türkçeye geçen ve TDK sözlüğünde birden fazla karşılığı olan kelimeler ile dilimizde karşılığı bulunmayan kelimelerde Editörler Kurulu kararı ile üslup birliği sağlanmaya çalışılmıştır.
Bu kitabın satışından elde edilecek her bir kuruş, “Fizyoloji” alanında lisansüstü eğitim-öğrenim gören öğrencilere burs olarak verilecektir.
Dolayısıyla gayri yasal yollarla (korsan) çoğaltılıp satılan kitaba ödenen ücret öğrenimini sürdürebilmek için burs bekleyen öğrencilerimizin geleceğine darbe vuracaktır.
İnsan vücudunu inceleyen anatomi, günümüzde teknolojinin de gelişmesi ile bambaşka bir görsel şölene dönüşmeye başlamıştır. Bilgisayar teknolojisindeki yenilikler ve üç boyutlu sanal görüntüler elde edilmesi en çok anatomiyi etkisi altına almıştır. Bugün artık elektronik kaynaklar ve şekiller yanında sanal kadavra uygulaması ile de her türlü anatomik alt yapı kullanılarak öğrenimin kolaylaştırılması sağlanmıştır.
Tüm bu teknolojik alt yapıyı kullanmak ve anlamak için yine de klasik bilgilere ihtiyaç duymaktayız. Bu bilgileri elde ederken, akılda kalmayan ve ezbere dayanan anlatım şekilleri öğrencileri sıkmaktadır. Bu nedenle, bu baskıda sıkıcılıktan uzak klinik bağlantılarla konuların anlaşılmasını kolaylaştırmak ve mümkün olduğunca bol resim ve çizimlerle daha renkli ve zevkli bir kitap ortaya konmaya çalışılmıştır. Anlatımda kullanılan terminoloji, “TA 98” baz alınmakla birlikte kitapta güncel klinik dil ve farklı kullanımlar da yer almaktadır.
Günümüz tıp ve sağlık alanında eğitim alan okullar entegre sistem ve sarmal sisteme geçmiş ve geçmeye devam etmektedir. Bu nedenle bu kitapta anlatımlar sistematik anatomi düzeninde topografik ve regionel olarak ele alındığı için kitabın anlaşılmasında bu konu göz önünde bulundurulması gereken önemli bir durumdur. Ayrıca kitap; birçok okula yönelik kaynak ve ders kitabı olarak yazıldığı için yer yer farklı derinlikte bilgiler içermektedir. Daha ileri derecede bilgiler edinmek için amaca uygun geniş kaynaklara başvurulmalıdır.
Bu eser hazırlanırken; İstanbul Tıp Kitabevlerine ve İstanbul Medikal Sağlık ve Yayıncılık Hiz. Tic. Ltd. Şti.’nin Telif haklarına sahip olduğu Anatomi atlasları ve kitaplarında yer alan şekiller, çekilen fotoğraflar ve kendi çizimlerimle kitaba zengin bir görsellik kazandırılmaya çalışılmıştır. Kaslar ve bazı spot bilgiler tablo halinde verilerek aranan bilgilere kolay ulaşılması sağlanmıştır. Ayrıca konuların son kısımlarında çok detaya kaçmadan “Klinik Bağlantılar ve Yorumlar” kutucukları ile klinik ilişkinin kurulması hedeflenmiştir.
Ayrıca 3. Baskıda 4 renk basım yanında bazı bilgiler güncellenmiş, yeni resim ve tablolar yerleştirilmiş ve anatomide çok kullanılan eponim terimler de kitabın sonuna eklenmiştir. Kitapta çizimlerle birlikte yaklaşık 520 resim kullanılmış olup bu durumuyla “atlas kitap”
özelliğini taşımaktadır.
Bu baskıda da çok eksiğimin olduğunu ve dizgi hataları olacağını biliyorum. Eleştiriler, geri bildirimler, düzeltmeler ve katkılar bana yol gösterici olmaya devam edecektir.
Bu kitabı hazırlarken esinlendiğim ve 1981-1986 yılları arasında uzmanlık eğitimi (PhD) aldığım Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı hocalarıma ve öğretim üyelerine, kaynaklarda yer alan anatomi ve terminoloji konusunda eserleri ile ve açtığı kurslarla katkısı olan tüm meslektaşlarıma, Gülhane Tıp fakültesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesinden katkısı olan tüm arkadaşlarıma, meslektaşlarıma, asistanlarıma ve 1991 yılından beri hazırladığım DERS NOTLARIMIN kitap haline getirilmesinde beni motive eden TÜM ÖĞRENCİLERİME teşekkür ederim.
Bu baskının hazırlanması sırasında büyük bir gayret, çaba ve fedakârlık gösteren İstanbul Tıp Kitabevi ve çalışanlarına ayrıca teşekkür ederim.
Bu eser; Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Eczacılık Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi ile Sağlıkla ilgili tüm okul öğrencilerine, TUS’a hazırlık içinde olan ve ihtisas kazanan genç hekimlere, Y. lisans ve Doktora öğrencileri ile Akademisyenlere yönelik kaynak ve başvuru kitabı olarak hazırlanmıştır.
“Her Yönüyle ANATOMİ” adlı kitabımın tüm öğrencilere ve akademisyenlere faydalı olması dileğiyle.